13 Νοεμβρίου, 2025
Θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα
Εκτενής Ανάλυση της Ενεργειακής Εξοικονόμησης από την Αντικατάσταση Κουφωμάτων με Θερμοδιακοπτόμενα Συστήματα σε Οικίες
1. Εισαγωγή: Η Κρίσιμη Συμβολή των Κουφωμάτων στην Ενεργειακή Απώλεια της Κατοικίας
Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού τομέα συνιστά εθνική και ευρωπαϊκή προτεραιότητα, δεδομένου ότι τα κτίρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση ευθύνονται για περίπου το 40% της συνολικής κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας.1 Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς η ενεργειακή κατανάλωση που σχετίζεται με τα κτίρια αντιστοιχεί στο 43% της συνολικής τελικής κατανάλωσης ενέργειας στη χώρα, με τις κατοικίες να αντιπροσωπεύουν το 79.1% του κτιριακού αποθέματος.2
1.1. Η Αναγκαιότητα της Ενεργειακής Αναβάθμισης στην Ελλάδα
Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού κτιριακού αποθέματος χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά χαμηλή ενεργειακή απόδοση. Συγκεκριμένα, το 83.82% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν πριν από το 1980 κατατάσσονται στις χαμηλότερες ενεργειακές κατηγορίες (Ε-Η), αναδεικνύοντας ένα σημαντικό δυναμικό για εξοικονόμηση ενέργειας.3
Η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με νέα, ενεργειακά θερμοδιακοπτόμενα συστήματα, θεωρείται μία από τις πλέον αποδοτικές παρεμβάσεις για την άμεση μείωση των θερμικών απωλειών.4 Τα παλαιά κουφώματα, συχνά κατασκευασμένα από μη θερμοδιακοπτόμενο αλουμίνιο ή ξύλο με απλό μονό τζάμι, λειτουργούν ως ισχυρές θερμογέφυρες, μεταφέροντας ανεξέλεγκτα τη θερμότητα.5 Η αντικατάσταση αυτών των ενεργοβόρων στοιχείων δεν αποτελεί απλώς μια βελτίωση, αλλά ένα κρίσιμο βήμα για τη μείωση της ενεργειακής φτώχειας, καθώς τα κτίρια με τη χειρότερη απόδοση είναι αυτά που προσφέρουν τη μεγαλύτερη δυνατότητα εξοικονόμησης.
1.2. Το Δυναμικό Εξοικονόμησης από την Αντικατάσταση Κουφωμάτων
Η επίδραση της αντικατάστασης είναι άμεση και μετρήσιμη. Σύμφωνα με έρευνες, η τοποθέτηση σύγχρονων κουφωμάτων μπορεί να μειώσει τη συνολική ενεργειακή κατανάλωση ενός σπιτιού έως και 30%.4 Για μη μονωμένα κτίρια, η εξειδικευμένη ανάλυση δείχνει ότι η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να φτάσει το 25% έως 30% για τη θέρμανση και το 14% έως 18% για την ψύξη.7 Σε περιπτώσεις όπου συνδυάζονται θερμοδιακοπτόμενα πλαίσια με τους πλέον αποδοτικούς ενεργειακούς υαλοπίνακες, η εξοικονόμηση για τη θέρμανση μπορεί να αγγίξει ακόμα και το 40%.7
Πέρα από το ενεργειακό όφελος, η αναβάθμιση προσφέρει μια ολιστική βελτίωση της ποιότητας ζωής. Τα νέα κουφώματα ενισχύουν σημαντικά τη θερμομόνωση, τη δημιουργία ενός πιο ήρεμου εσωτερικού περιβάλλοντος λόγω της βελτιωμένης ηχομόνωσης, την ενίσχυση της ασφάλειας μέσω σύγχρονων συστημάτων κλειδώματος πολλαπλών σημείων, και τέλος, την αισθητική αναβάθμιση της κατοικίας.4 Η συνδυασμένη αυτή βελτίωση δικαιολογεί το κόστος της επένδυσης πέρα από τον απλό υπολογισμό της ενεργειακής απόσβεσης, ενισχύοντας την αξία του ακινήτου και την εσωτερική άνεση.
2. Τεχνικά Θεμέλια: Συντελεστές Θερμοπερατότητας (U-value) και Ηλιακού Κέρδους (SHGC)
Η επιλογή των κατάλληλων ενεργειακών κουφωμάτων πρέπει να βασίζεται σε ακριβείς θερμοφυσικούς δείκτες, οι οποίοι καθορίζουν την απόδοση του συστήματος κάτω από τις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας.
2.1. Ανάλυση του Συντελεστή Θερμοπερατότητας (-value)
Ο συντελεστής θερμοπερατότητας (-value) αποτελεί τον βασικότερο δείκτη μέτρησης της θερμομονωτικής ικανότητας ενός δομικού στοιχείου. Ορίζεται ως η ποσότητα θερμότητας (σε W) που διαπερνά 1 τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας του κουφώματος, ανά μονάδα χρόνου, για κάθε βαθμό Κελσίου (ή Κέλβιν) διαφοράς θερμοκρασίας μεταξύ των δύο πλευρών.8
Το θεμελιώδες τεχνικό συμπέρασμα είναι ότι όσο μικρότερη είναι η τιμή του -value, τόσο καλύτερη είναι η θερμομονωτική ικανότητα του κουφώματος.8 Ο συνολικός συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος (
) υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη τον συντελεστή του πλαισίου (), τον συντελεστή του υαλοπίνακα () και τη γραμμική θερμοπερατότητα () στη σύνδεση του υαλοπίνακα με το πλαίσιο.9
2.2. Η σημασία της Θερμοδιακοπής (Thermal Break)
Το αλουμίνιο, ως υλικό, είναι ένας εξαιρετικός αγωγός θερμότητας.5 Αυτό σημαίνει ότι τα συμβατικά (ψυχρά) κουφώματα αλουμινίου δημιουργούν ισχυρές θερμογέφυρες, επιτρέποντας την ταχεία μεταφορά θερμότητας από το θερμότερο προς το ψυχρότερο περιβάλλον.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, τα ενεργειακά κουφώματα αλουμινίου είναι “θερμοδιακοπτόμενα”. Ο μηχανισμός της θερμοδιακοπής περιλαμβάνει την ενσωμάτωση εξειδικευμένων μονωτικών υλικών, κυρίως πολυαμιδίου, τα οποία διαχωρίζουν φυσικά το εσωτερικό από το εξωτερικό προφίλ αλουμινίου.11 Αυτός ο διαχωρισμός αναστέλλει τη μεταφορά θερμότητας μέσω του μετάλλου.5 Η αποτελεσματικότητα του θερμοδιακοπτόμενου συστήματος εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα και το πλάτος του ένθετου πολυαμιδίου. Αν η θερμοδιακοπή είναι ανεπαρκής, το σύστημα αποτυγχάνει να προσφέρει την αναμενόμενη μόνωση, καθιστώντας άχρηστο το επιπλέον κόστος του θερμοδιακοπτόμενου προφίλ.11 Μόνο με τη σωστή εφαρμογή της θερμοδιακοπής, το αλουμίνιο μπορεί να επιτύχει θερμομονωτικές ιδιότητες συγκρίσιμες με αυτές του PVC.13
2.3. Ο Ρόλος του Υαλοπίνακα (Glazing): SHGC και Low-E Επιχρίσματα
Ο υαλοπίνακας είναι εξίσου κρίσιμος με το πλαίσιο, καθώς αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα της επιφάνειας του κουφώματος. Πέρα από τον , ο δείκτης Ηλιακού Κέρδους (Solar Heat Gain Coefficient – SHGC, γνωστός και ως -value) είναι ζωτικής σημασίας.9 Ο SHGC εκφράζει το κλάσμα της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας που μεταδίδεται ως θερμότητα στο εσωτερικό του κτιρίου.14
Στο κλίμα της Ελλάδας, όπου τα ψυκτικά φορτία είναι σημαντικά για μεγάλο μέρος του έτους, η επιλογή υαλοπινάκων πρέπει να στοχεύει στην επίτευξη ισορροπίας. Ένας υαλοπίνακας με πολύ χαμηλό (καλός για τον χειμώνα), αλλά υψηλό SHGC (π.χ., 0.70 για απλό διπλό τζάμι 14), θα επιβαρύνει σημαντικά το φορτίο ψύξης το καλοκαίρι λόγω της υπερβολικής εισόδου θερμότητας. Συνεπώς, για την επίτευξη πραγματικής ενεργειακής απόδοσης, ειδικά σε περιοχές όπως η Αττική (Κλιματική Ζώνη Β), απαιτείται η χρήση υαλοπινάκων με χαμηλό
και χαμηλό SHGC.14
Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση:
Low-E (Χαμηλής Εκπομπής) Επιχρίσματα: Αυτά τα επιχρίσματα ανακλούν τη θερμική ακτινοβολία μεγάλης συχνότητας, εμποδίζοντας τη θερμότητα να εισέλθει το καλοκαίρι ή να διαφύγει το χειμώνα.14
Αδρανή Αέρια: Η πλήρωση του διακένου μεταξύ των υαλοπινάκων με αδρανή αέρια, όπως το Argon (Ar), μειώνει περαιτέρω τον .5
Ένα απλό διπλό τζάμι έχει SHGC περίπου 0.70. Αντίθετα, ένας υαλοπίνακας υψηλής απόδοσης με Low-E επίστρωση μπορεί να μειώσει τον SHGC σε τιμές κάτω του 0.40, συμβάλλοντας δραστικά στη μείωση του ψυκτικού φορτίου.14
Πίνακας 1: Συγκριτικός Πίνακας Θερμομονωτικών Χαρακτηριστικών Υαλοπινάκων (Ενδεικτικές Τιμές)
| Τύπος Υαλοπίνακα | Ενδεικτικό U-value (W/m²K) | Ενδεικτικό SHGC (g-value) | Εφαρμογή / Σημασία |
| Μονό Τζάμι (6mm) | 5.8 | 0.81 | Παλαιά Κουφώματα / Υψηλές Απώλειες |
| Διπλό Απλό Τζάμι (6/12/6) | 2.7 – 2.8 | 0.70 | Μέτρια Απόδοση / Υψηλό ψυκτικό φορτίο |
| Διπλό Soft Coat Low-E με Argon (6/16/6) | 1.1 – 1.4 | 0.57 | Υψηλή Απόδοση (4 Εποχές) |
| High Efficiency Low-E | 0.8 – 1.0 | 0.37 | Εξαιρετική Απόδοση / Ιδανικό για Ψύξη |
3. Θεσμικό Πλαίσιο και Προδιαγραφές: ΚΕΝΑΚ και Πιστοποιήσεις
Η ενεργειακή αναβάθμιση στην Ελλάδα διέπεται από τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ), ο οποίος θέτει τις ελάχιστες απαιτήσεις απόδοσης για όλα τα δομικά στοιχεία.
3.1. Ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ)
Ο ΚΕΝΑΚ επιβάλλει μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές συντελεστών θερμοπερατότητας () για τα δομικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των κουφωμάτων. Αυτές οι τιμές διαφοροποιούνται ανάλογα με την κλιματική ζώνη στην οποία βρίσκεται το κτίριο (Α, Β, Γ, Δ).8 Η Αττική, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας, ανήκει κατά βάση στην Κλιματική Ζώνη Β, η οποία παρουσιάζει αυστηρότερες απαιτήσεις σε σύγκριση με τη Ζώνη Α.
Κατά την εκπόνηση της ενεργειακής μελέτης, πρέπει να επαληθεύεται ότι ο υπολογισμένος συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος () είναι ίσος ή μικρότερος από τον μέγιστο επιτρεπόμενο ().16
3.2. Μέγιστες Επιτρεπόμενες Τιμές για τα Κουφώματα
Οι μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές βάσει ΚΕΝΑΚ θέτουν το ελάχιστο νομικό όριο. Για παράδειγμα, ενώ τα μέγιστα επιτρεπόμενα όρια για εξωτερικούς τοίχους στη Ζώνη Β είναι , τα όρια για τα κουφώματα είναι επίσης αυστηρά, απαιτώντας επιδόσεις που είναι πολύ καλύτερες από τα παλαιά συστήματα του Κανονισμού Θερμομόνωσης του 1979/1980.17
Η τεχνική οδηγία Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1/2017 περιγράφει αναλυτικά τις απαιτήσεις και τη μεθοδολογία υπολογισμού.18 Στόχος κάθε επένδυσης σήμερα είναι να ξεπερνά τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ και να πλησιάζει τις προδιαγραφές nZEB (nearly Zero Energy Buildings), με τιμές
ιδανικά κάτω από .
Πίνακας 2: Ενδεικτικός Καθορισμός Επιδόσεων Κουφωμάτων βάσει Κλιματικής Ζώνης
| Κλιματική Ζώνη | Ενδεικτικά Παραδείγματα | Μέγιστο Επιτρεπόμενο U (Ελάχιστη Νομική Απαίτηση) | Στόχος Υψηλής Απόδοσης (nZEB) |
| Ζώνη Α (Θερμότερη) | Ρόδος, Κρήτη | Σύμφωνα με | |
| Ζώνη Β (Μεσογειακή) | Αττική (Αθήνα), Βόλος | Σύμφωνα με | |
| Ζώνη Γ (Ψυχρή) | Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα | Σύμφωνα με |
Η επίτευξη μόνο της ελάχιστης επιτρεπόμενης τιμής δεν αρκεί για τη μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης. Για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της επένδυσης και η μέγιστη εξοικονόμηση, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να επιλέγει συστήματα που πλησιάζουν τις τιμές nZEB, οι οποίες συχνά είναι σημαντικά χαμηλότερες από τα νομικά όρια.
3.3. Πιστοποιήσεις και Νομική Συμμόρφωση
Η συμμόρφωση με τον ΚΕΝΑΚ και τους όρους των χρηματοδοτικών προγραμμάτων απαιτεί την πιστοποίηση των υλικών. Όλα τα κουφώματα που χρησιμοποιούνται για παρεμβάσεις πρέπει να φέρουν τη σήμανση CE.18 Η σήμανση αυτή πιστοποιεί ότι τα προϊόντα πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές απόδοσης, συμπεριλαμβανομένων των δηλωμένων τιμών θερμοπερατότητας.
Είναι ζωτικής σημασίας να διατηρούνται τα δελτία αποστολής και τα πιστοποιητικά των κουφωμάτων.9 Σε περίπτωση που τα τελικά υλικά διαφέρουν από αυτά που είχαν προδιαγραφεί στην αρχική ενεργειακή μελέτη, οφείλει να υποβληθεί νέα διορθωτική ενεργειακή μελέτη.16 Αυτή η νομική πρόβλεψη υπογραμμίζει τη σημασία της ακριβούς εφαρμογής της μελέτης και τη διατήρηση της αλυσίδας λογοδοσίας.
4. Συγκριτική Ανάλυση Υλικών Πλαισίου: Θερμοδιακοπτόμενο Αλουμίνιο έναντι PVC
Η επιλογή του υλικού του πλαισίου (σκελετού) είναι καθοριστική για τη θερμική απόδοση, το κόστος και τη διάρκεια ζωής της επένδυσης.
4.1. Θερμική Απόδοση και Υλικά
PVC (Πλαστικό/Συνθετικό): Τα κουφώματα PVC (συνθετικά) είναι εγγενώς κακοί αγωγοί θερμότητας, προσφέροντας πολύ καλές θερμομονωτικές ιδιότητες χωρίς την ανάγκη περίπλοκων θερμοδιακοπών.10 Παρουσιάζουν εξαιρετική σχέση τιμής-απόδοσης.
Αλουμίνιο (Θερμοδιακοπτόμενο): Το αλουμίνιο, αν και προσφέρει υψηλή μηχανική αντοχή, χρειάζεται υποχρεωτικά θερμοδιακοπή (συνήθως πολυαμίδιο) για να επιτύχει υψηλές ενεργειακές επιδόσεις.5 Τα σύγχρονα, υψηλής ποιότητας θερμοδιακοπτόμενα συστήματα αλουμινίου μπορούν να φτάσουν σε επιδόσεις συγκρίσιμες με τα καλύτερα συστήματα PVC.
4.2. Διάρκεια Ζωής και Ανθεκτικότητα
Η διάρκεια ζωής της επένδυσης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την οικονομική της αξιολόγηση.
Αλουμίνιο: Τα κουφώματα αλουμινίου διακρίνονται για την υψηλή αντοχή τους σε ακραίες καιρικές συνθήκες, την ελάχιστη συντήρηση και τη μεγάλη διάρκεια ζωής.20 Η μέση διάρκεια ζωής τους κυμαίνεται μεταξύ 35 και 50 ετών 21, ενώ ορισμένες εκτιμήσεις ανεβάζουν το όριο ακόμα και στα 60 χρόνια.20 Το αλουμίνιο είναι μη τοξικό, ανακυκλώσιμο και προσφέρει σημαντική πυρασφάλεια.10
PVC: Το PVC προσφέρει καλή αντοχή στις καταπονήσεις, αλλά η διάρκεια ζωής του είναι γενικά μικρότερη, συνήθως από 25 έως 40 χρόνια.20 Η φθορά του PVC οφείλεται εν μέρει στην ευαισθησία του στην υπεριώδη ακτινοβολία, ειδικά σε περιοχές με έντονη ηλιοφάνεια. Επιπλέον, το PVC καίγεται ευκολότερα σε σύγκριση με το αλουμίνιο.10
4.3. Κόστος και Αισθητική Ευελιξία
Κόστος: Τα κουφώματα PVC είναι κατά κανόνα η πιο οικονομική επιλογή.13 Τα ενεργειακά θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα αλουμινίου είναι σημαντικά ακριβότερα από τα PVC, με το κόστος τους να αυξάνεται σημαντικά σε σχέση με τα απλά (ψυχρά) κουφώματα αλουμινίου (ενδεικτική αύξηση 7-10% για τη θερμοδιακοπή).11
Αισθητική: Το αλουμίνιο προσφέρει μεγαλύτερη σχεδιαστική ευελιξία, επιτρέποντας μεγαλύτερα ανοίγματα και λεπτότερα πλαίσια. Αντίθετα, τα PVC κουφώματα έχουν συχνά περιορισμένη αισθητική ευελιξία, κυκλοφορούν κυρίως σε βασικά χρώματα και ενδέχεται να παρουσιάζουν ορατές ενώσεις.10
Ο προβληματισμός σχετικά με το κόστος και τη διάρκεια ζωής απαιτεί την υιοθέτηση μιας μακροπρόθεσμης οπτικής. Ενώ το PVC είναι φθηνότερο εκ προοιμίου, η μικρότερη διάρκεια ζωής του (π.χ., 25-30 χρόνια έναντι 50+ ετών για το αλουμίνιο) καθιστά επιτακτική τη χρήση της Ανάλυσης Κόστους Κύκλου Ζωής (Life Cycle Cost Analysis – LCCA).24 Η LCCA λαμβάνει υπόψη το ενδεχόμενο να χρειαστούν δύο αντικαταστάσεις PVC έναντι μίας αντικατάστασης αλουμινίου σε ένα χρονικό ορίζοντα 50 ετών, συχνά δικαιολογώντας έτσι το υψηλότερο αρχικό κόστος του θερμοδιακοπτόμενου αλουμινίου λόγω της ανώτερης αντοχής και της ελάχιστης συντήρησης.
5. Οικονομική Αξιολόγηση: Κόστος, Εξοικονόμηση και Χρόνος Απόσβεσης (Payback Period)
Η επένδυση σε ενεργειακά κουφώματα πρέπει να αξιολογείται βάσει της καθαρής ετήσιας εξοικονόμησης που επιτυγχάνεται και του χρόνου που απαιτείται για την απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου.
5.1. Δείκτες Κόστους και Ενδεικτικά Παραδείγματα
Είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι δεν υπάρχει σταθερή τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο () για τα κουφώματα.11 Το τελικό κόστος επηρεάζεται από παράγοντες όπως ο αριθμός των τεμαχίων, οι διαστάσεις, ο τύπος του προφίλ (μάρκα, σειρά, θερμοδιακοπή), ο τύπος των υαλοπινάκων (διπλοί/τριπλοί, Low-E, Argon), οι μηχανισμοί κλειδώματος, και η δυσκολία της τοποθέτησης.11
Παρά την έλλειψη σταθερού κόστους, η εξοικονόμηση που επιτυγχάνεται είναι εντυπωσιακή και ποσοτικοποιημένη. Μία σύγκριση, η οποία αφορά την αντικατάσταση παλαιών κουφωμάτων με νέα συνθετικά (με ), παρέχει ενδεικτικά δεδομένα εξοικονόμησης για μια τυπική κατοικία:
Πίνακας 3: Ενδεικτική Οικονομική Απόδοση Αντικατάστασης Κουφωμάτων (Τυπική Κατοικία)
| Σύγκριση (Νέο ) | Παλαιά Κουφώματα -value | Ετήσια Εξοικονόμηση Θερμαντικού Πετρελαίου (Λίτρα) | Ετήσια Εξοικονόμηση Κόστους (€) | Μείωση (kg) |
| Έναντι 30 ετών παλαιάς κατασκευής | 2,723 L | 2,587 € | 7,352 kg | |
| Έναντι 15-20 ετών μέτριας κατασκευής | 1,203 L | 1,323.3 € | 3,249 kg |
Τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν ότι, στην περίπτωση ενός παλαιού κτιρίου (30 ετών), η ετήσια εξοικονόμηση αγγίζει τα 2,587 ευρώ, παράλληλα με μια σημαντική μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.27
5.2. Χρόνος Απoσβεσης (Simple Payback Period – SPP)
Λόγω της δραστικής μείωσης των ενεργειακών απωλειών, η διαφορά κόστους μεταξύ ενός απλού και ενός ενεργειακού κουφώματος αποσβένεται συχνά μέσα σε «λίγα χρόνια».11
Ωστόσο, για την πλήρη και ακριβή αξιολόγηση της επένδυσης, συνιστάται στους ενεργειακούς ελέγχους να μην περιορίζονται στην απλή περίοδο αποπληρωμής (Simple Payback Period – SPP), αλλά να βασίζονται σε Ανάλυση Κόστους Κύκλου Ζωής (Life Cycle Cost Analysis – LCCA).24 Η LCCA λαμβάνει υπόψη τις μακροπρόθεσμες εξοικονομήσεις, την εναπομένουσα αξία της επένδυσης και τους μελλοντικούς ρυθμούς πληθωρισμού/αναπροσαρμογής, παρέχοντας μια πιο ρεαλιστική εικόνα της συνολικής οικονομικής ωφέλειας.24
Η σημαντική ετήσια εξοικονόμηση λειτουργεί ως ένα ισχυρό οικονομικό «αντιστάθμισμα» (hedge) απέναντι στην αστάθεια των τιμών της ενέργειας, η οποία έχει χαρακτηρίσει την ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια.24 Αυτή η στρατηγική ενέργεια εξασφαλίζει τη σταθερότητα του οικογενειακού προϋπολογισμού και ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της κατοικίας. Επιπλέον, όταν η επένδυση εντάσσεται σε επιδοτούμενα προγράμματα (π.χ., Εξοικονομώ), το αρχικό κεφάλαιο που βαρύνει τον ιδιοκτήτη μειώνεται δραστικά, καθιστώντας τον χρόνο απόσβεσης εξαιρετικά σύντομο και την οικονομική απόφαση άκρως συμφέρουσα.
6. Η Κρισιμότητα της Σωστής Εγκατάστασης: Αποφυγή Θερμογεφυρών
Η τεχνική αρτιότητα της εγκατάστασης είναι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας για την επίτευξη της θεωρητικής ενεργειακής απόδοσης ενός κουφώματος. Ακόμα και το πιο πιστοποιημένο σύστημα είναι ανεπαρκές εάν δεν τοποθετηθεί σωστά.29
6.1. Οι Θερμογέφυρες στα Σημεία Συναρμογής
Οι θερμογέφυρες είναι σημεία ή τμήματα του δομικού στοιχείου που παρουσιάζουν υψηλότερες θερμικές απώλειες από τον υπόλοιπο περιβάλλοντα τοίχο.6 Τα σημεία συναρμογής των κουφωμάτων με την τοιχοποιία αποτελούν τις πιο συχνές και σοβαρές γραμμικές θερμογέφυρες σε ένα κτίριο.12
Κατά την αντικατάσταση, η αποξήλωση των παλαιών κουφωμάτων δημιουργεί κενά μεταξύ της νέας κάσας και του τοίχου. Η συνήθης πρακτική της πλήρωσης αυτών των κενών αποκλειστικά με αφρό πολυουρεθάνης και ακρυλικό αρμόστοκο κρίνεται ανεπαρκής.30 Οι εξωτερικοί αρμόστοκοι ρηγματώνονται με την πάροδο του χρόνου, επιτρέποντας στην υγρασία να εισχωρήσει και να παγιδευτεί στο διάκενο, οδηγώντας σε υγροποίηση και την εμφάνιση μούχλας.30
Επιπρόσθετα, τα κουτιά περιέλιξης των ρολών (παντζούρια) αποτελούν δομικές θερμογέφυρες, ειδικά στα παλαιά κτίρια, όπου τα κουτιά αυτά ήταν ογκώδη και μη μονωμένα.5 Τα νέα ενεργειακά συστήματα πρέπει να ενσωματώνουν θερμομονωμένα κουτιά ρολών για να διασφαλιστεί η συνέχεια της μόνωσης.
6.2. Σωστή Τοποθέτηση και Εφαρμογή (Σύστημα 3 Ζωνών)
Η σωστή τοποθέτηση απαιτεί την πλήρη θερμική προστασία του σημείου σύνδεσης για τη μείωση των θερμογεφυρών.6 Αυτό επιτυγχάνεται με την υιοθέτηση εξειδικευμένων τεχνικών που διασφαλίζουν τη στεγανότητα και την αεροστεγανότητα της σύνδεσης.
Οι σύγχρονες προδιαγραφές, οι οποίες ακολουθούν συχνά αρχές παρόμοιες με το γερμανικό πρότυπο RAL (Σύστημα 3 Ζωνών), απαιτούν:
Εσωτερική Ζώνη (Περίμετρος): Πλήρης στεγανότητα έναντι των υδρατμών. Χρησιμοποιούνται φράγματα υδρατμών για να εμποδίσουν την υγρασία του εσωτερικού χώρου να εισχωρήσει στο μονωτικό υλικό.
Μεσαία Ζώνη (Πλήρωση): Θερμομόνωση του κενού μεταξύ κάσας και τοιχοποιίας, συνήθως με αφρό πολυουρεθάνης υψηλής πυκνότητας.31
Εξωτερική Ζώνη: Στεγανοποίηση έναντι του νερού και του ανέμου, με ταυτόχρονη δυνατότητα διάχυσης των εσωτερικών υδρατμών προς τα έξω. Χρησιμοποιούνται εξειδικευμένες ταινίες ή ελαστικοί αρμόστοκοι με υψηλή αντοχή στην υπεριώδη ακτινοβολία.31
Η διασφάλιση της συνέχειας της μόνωσης, συνδέοντας το θερμοδιακοπτόμενο προφίλ με τη θερμομόνωση του τοίχου, είναι τεχνικά εξίσου σημαντική με την επιλογή του υλικού.30 Απαιτείται η τήρηση των οδηγιών του παραγωγού των κουφωμάτων για τη σωστή εφαρμογή.29 Εξίσου σημαντική είναι η διατήρηση της αεροστεγανότητας (από
σε ) 33, καθώς οι διαρροές αέρα αποτελούν σοβαρό παράγοντα απώλειας ενέργειας.
Για τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης απόδοσης των κουφωμάτων (που υπολογίζεται σε δεκαετίες), πρέπει να διενεργούνται τακτικοί έλεγχοι στα ελαστικά στεγάνωσης και στους εξωτερικούς αρμούς, καθώς αυτά τα στοιχεία είναι ευάλωτα στις καιρικές συνθήκες και τη φθορά.31
7. Χρηματοδοτικά Εργαλεία: Το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025»
Το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025», το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», αποτελεί το βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών.35 Η αντικατάσταση κουφωμάτων είναι μία από τις επιλέξιμες δαπάνες.4
7.1. Σκοπός και Κριτήρια Επιλεξιμότητας
Το πρόγραμμα στοχεύει στην επίτευξη εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας άνω του 30% ανά περίπτωση, με την υποχρέωση ενεργειακής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες.35
Επιλέξιμες Κατοικίες: Μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα που χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία.35
Δικαιούχοι: Φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης/ψιλή κυριότητα, επικαρπία) ή μισθωτές με υπολειπόμενη ισχύ μίσθωσης τουλάχιστον επτά (7) ετών κατά την υποβολή της αίτησης.36
7.2. Εισοδηματικά Κριτήρια και Ποσοστά Επιχορήγησης
Το «Εξοικονομώ 2025» δεν θέτει απαγορευτικά εισοδηματικά κριτήρια για τη συμμετοχή.37 Ωστόσο, η οικονομική ενίσχυση είναι κλιμακωτή, με αυξημένα ποσοστά επιχορήγησης για τις ευάλωτες εισοδηματικές κατηγορίες και ειδικές ομάδες πληθυσμού.38
Πίνακας 4: Ενδεικτικά Ποσοστά Επιχορήγησης «Εξοικονομώ 2025» για Ευάλωτα Νοικοκυριά
| Εισοδηματική Κατηγορία (Ατομικό/Οικογενειακό) | Ωφελούμενοι | Ποσοστό Επιχορήγησης |
| / | Πληγέντες Φυσικών Καταστροφών (Θεσσαλία, Αρκαλοχώρι, Σάμος) | 100% |
| / | Λοιποί Ευάλωτοι Ωφελούμενοι | 95% |
Για τις υπόλοιπες εισοδηματικές κατηγορίες, το ποσοστό επιχορήγησης ξεκινά από 50% 35, με τα ποσοστά να μειώνονται προοδευτικά για υψηλότερα εισοδήματα (π.χ., σε προηγούμενα προγράμματα, η επιχορήγηση έφτανε έως 35% για τα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια).39
7.3. Οικονομικοί Περιορισμοί και Χρηματοδότηση
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων (με ΦΠΑ) δεν μπορεί να υπερβαίνει το χαμηλότερο εκ των ακόλουθων ορίων 36:
35.000€ ανά αίτηση.
Το γινόμενο του 1.20€ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (σε kWh), όπως αυτή προκύπτει από το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).36
Ο περιορισμός του λειτουργεί ως κριτήριο οικονομικής αποδοτικότητας, δίνοντας προτεραιότητα σε παρεμβάσεις υψηλής ενεργειακής εξοικονόμησης σε σχέση με το κόστος τους. Καθώς η αντικατάσταση κουφωμάτων προσφέρει πολύ υψηλό αντίκτυπο στην εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh), θεωρείται μία από τις βέλτιστες παρεμβάσεις για τη μεγιστοποίηση του επιλέξιμου προϋπολογισμού.
Χρηματοδότηση: Το πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα κάλυψης του ιδίου κεφαλαίου μέσω δανεισμού, με το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης να είναι 100% επιδοτούμενο (βάσει σταθερού επιτοκίου αναφοράς 7.5%).36
7.4. Διαδικασία Υποβολής και Υλοποίησης
Η διαδικασία περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια:
Υποβολή Αίτησης: Απαιτείται η έκδοση του Α’ ΠΕΑ και η ηλεκτρονική υποβολή των δικαιολογητικών μέσω της πλατφόρμας.19
Υπαγωγή και Υλοποίηση: Μετά την αποδοχή της απόφασης υπαγωγής, τα έργα πρέπει να ολοκληρωθούν εντός οκτώ (8) μηνών.36
Πιστοποίηση και Εκταμίευση: Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, διενεργείται δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση και εκδίδεται το Β’ ΠΕΑ. Η καταβολή της επιχορήγησης και η εκταμίευση του δανείου (εάν υπάρχει) γίνεται μόνο αφού διαπιστωθεί η επίτευξη του ελάχιστου ενεργειακού στόχου και ελεγχθούν τα παραστατικά δαπάνης.36
Για τους μισθωτές, η αίτηση είναι επιλέξιμη υπό την προϋπόθεση της επταετούς μίσθωσης.38 Εάν η επένδυση δεν έχει αποσβεστεί πλήρως εντός της περιόδου της μίσθωσης, το έμμεσο πλεονέκτημα που απομένει στον ιδιοκτήτη πρέπει να συμμορφώνεται με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων
.38 Αυτό καθιστά απαραίτητο τον υπολογισμό της περιόδου απόσβεσης (LCCA) για κάθε παρέμβαση.
8. Στρατηγικά Συμπεράσματα και Οδηγός Επιλογής
Η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με θερμοδιακοπτόμενα συστήματα αντιπροσωπεύει μία από τις πλέον αποδοτικές ενεργειακές παρεμβάσεις για την ελληνική κατοικία. Η οικονομική και ενεργειακή επιτυχία της επένδυσης εξαρτάται από την τήρηση τεσσάρων στρατηγικών αξόνων.
8.1. Σύνοψη των Βασικών Δεικτών Απόδοσης για Επιλογή
Η επιλογή των κουφωμάτων πρέπει να καθοδηγείται από τρεις αλληλένδετους δείκτες:
Συντελεστής : Πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερος (ιδανικά ) για την ελαχιστοποίηση των απωλειών θέρμανσης.
Συντελεστής SHGC: Πρέπει να είναι χαμηλός (ιδανικά ) για την αποφυγή υπερβολικού ηλιακού κέρδους το καλοκαίρι, μειώνοντας έτσι το ψυκτικό φορτίο.14
Αεροστεγανότητα: Τα σύγχρονα συστήματα πρέπει να διασφαλίζουν την υψηλή αεροστεγανότητα (χαμηλή τιμή ) για την ελαχιστοποίηση των διαρροών αέρα, οι οποίες είναι σημαντικές για την ενεργειακή κατανάλωση.33
8.2. Οδηγός Δράσης για τον Ιδιοκτήτη
Βήμα 1: Ενεργειακή Αξιολόγηση και Στοχοθεσία. Η έναρξη πρέπει να γίνει με την έκδοση του Α’ ΠΕΑ. Αυτό το πιστοποιητικό είναι απαραίτητο για τον ακριβή προσδιορισμό των τρεχουσών απωλειών, τη θέσπιση του στόχου ενεργειακής αναβάθμισης (τουλάχιστον τρεις κατηγορίες) και τον υπολογισμό της μέγιστης επιλέξιμης δαπάνης στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονομώ 2025» (κανόνας ).36
Βήμα 2: Στρατηγική Επιλογή Υλικού. Η απόφαση μεταξύ θερμοδιακοπτόμενου αλουμινίου και PVC πρέπει να βασίζεται στην Ανάλυση Κόστους Κύκλου Ζωής (LCCA).24 Εάν η προτεραιότητα είναι το χαμηλότερο αρχικό κόστος, το PVC είναι η ενδεδειγμένη λύση. Εάν η προτεραιότητα είναι η μακροπρόθεσμη αντοχή (50+ έτη), η μηχανική ανθεκτικότητα και η ευελιξία σε μεγάλα ανοίγματα, το θερμοδιακοπτόμενο αλουμίνιο προσφέρει μεγαλύτερη αξία.
Βήμα 3: Απαίτηση Πιστοποιημένης Εγκατάστασης. Η επένδυση στα καλύτερα κουφώματα μπορεί να αποτύχει εάν δεν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι θερμογέφυρες στη σύνδεση με την τοιχοποιία.29 Ο ιδιοκτήτης πρέπει να απαιτήσει από τον ανάδοχο να εφαρμόσει σύγχρονες τεχνικές στεγανοποίησης (όπως το σύστημα 3 ζωνών), διασφαλίζοντας την συνέχεια της μόνωσης και την εξάλειψη των διαρροών αέρα.
Βήμα 4: Αξιοποίηση Χρηματοδοτικών Κινήτρων. Η χρήση του προγράμματος «Εξοικονομώ 2025» είναι στρατηγικής σημασίας, καθώς επιτρέπει τη δραστική μείωση του αρχικού κεφαλαίου (με επιχορηγήσεις έως 100% για ευάλωτες ομάδες) και την επίτευξη εξαιρετικά σύντομου χρόνου απόσβεσης. Η υποβολή της αίτησης πρέπει να είναι ακριβής, καθώς η έγκριση εξαρτάται από την επίτευξη του ενεργειακού στόχου και την ορθή τεκμηρίωση των πιστοποιημένων υλικών.
Συμπερασματικά, η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με συστήματα υψηλής θερμομονωτικής απόδοσης είναι μια επένδυση με αποδεδειγμένη, υψηλή απόδοση, η οποία εξασφαλίζει σημαντικά κέρδη στους λογαριασμούς ενέργειας, αυξάνει την άνεση και τη μακροπρόθεσμη αξία της κατοικίας, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην εθνική προσπάθεια για κλιματική ουδετερότητα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
13 Νοεμβρίου, 2025
13 Νοεμβρίου, 2025
Social Media
Showrooms
Νέα φιλαδέλφεια
Χαλάνδρι
ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
13 Νοεμβρίου, 2025
13 Νοεμβρίου, 2025
13 Νοεμβρίου, 2025
Social Media
Showrooms
Νέα φιλαδέλφεια
Χαλάνδρι
ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΣΟΙ ΜΑΣ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΗΚΑΝ
Επίσημος Μεταπωλητής
